« Ὁ Θεὸς εἶναι ἀσύλληπτα μεγάλος! Ἀκοῦμε καὶ διαβάζουμε τοὺς λόγους γιὰ τὸ μεγαλεῖο Του, ἀλλὰ εἶναι τελείως διαφορετικὸ νὰ λάβει κάποιος πείρα τοῦ μεγαλείου Αὐτοῦ. Κανεὶς καὶ τίποτε δὲν μπορεῖ νὰ μειώσει μὲ ὁποιονδήποτε τρόπο τὴν ἄναρχη κυριότητά Του, ἀλλὰ ὁ Ἴδιος σμικρύνει τὸν Ἑαυτό Του σ᾿ ἕνα ἐπίσης ἀκατάληπτο γιὰ μᾶς βαθμό: Πραγμάτωσε τὸ ἀπόλυτο μέσα στὰ ὅρια τῆς εὔθραυστης σάρκας μας. Τώρα γνωρίζω ἐκ πείρας ὅτι Αὐτὸς διψᾶ τὴν τελείωσή μας. Παραχωρώντας τὸν βαρὺ πόλεμο μὲ τὸν ἐχθρὸ ἀλλὰ καὶ μὲ τὸν ἴδιο τὸν ἔκπτωτο ἑαυτό μας, ἐπιθυμεῖ νὰ μᾶς δεῖ νικητές. Ἂν δὲν Τὸν ἐγκαταλείψουμε, ἀκόμη καὶ στὴν ἄκρα ἐξουδένωσή μας ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς, τότε ὁπωσδήποτε θὰ ἔρθει. Νικᾶ Αὐτός, ὄχι ἐμεῖς. Τὴ νίκη ὅμως θὰ τὴν ἀποδώσει σὲ μᾶς, γιατὶ ἐμεῖς ὑπομείναμε τὸν πόνο.»
σσ. 132-133
«Ὅλη ἡ οἰκουμένη μέσα στὴν πτώση της μέμφεται τὸν Θεό, καὶ Τὸν ἐνοχοποιεῖ γιὰ τὰ παθήματά της. Τὸν μέμφεται ἐμπαθῶς μέσα στὴν ἀναπηρία της, ποὺ εἶναι ἐπακόλουθο τῆς ἔκπτωσης ἀπὸ τὴν ἀγάπη Του. Αὐτὸ τὸ γνωρίζω καὶ ἀπὸ δική μου πείρα. Ἀλλὰ ὁ Ἰησοῦς, ὁ ἄναρχος Θεός, στὴ Γεθσημανῆ καὶ στὸν Γολγοθᾶ «ἐδικαίωσε» τὸν Θεὸ Δημιουργό. Ὁ «Ἄνθρωπος Χριστὸς Ἰησοῦς» (Α΄ Τιμ. β΄ 5) «δικαιώνει» ἐπίσης τὸν Ἄνθρωπο-ἀνθρωπότητα στὴν κρίση τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός.
«Ἀπὸ τὴν πλευρὰ τοῦ ἀνθρώπου, ἂν ὁ Θεὸς εἶναι ὅπως μᾶς Τὸν φανέρωσε ὁ Χριστός, τότε ἁρμόζει σὲ Αὐτὸν κάθε δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνηση σὲ ὅλους τοὺς αἰῶνες. Ἀπὸ τὴν πλευρὰ ὅμως τοῦ Θεοῦ Πατρός, ἂν ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὅπως ἦταν ὁ Χριστός, τότε ὁ Πατέρας τὸν δέχεται ὡς ἰσότιμο· τοῦ δίνει τὸν θρόνο «ἐν δεξιᾷ Αὐτοῦ ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Ἐφεσ. α΄ 21).»
σ.372
«Καταπονημένοι ἀπὸ τὴν τυραννία τῶν χαμερπῶν παθῶν, εἶναι φυσικὸ νὰ προσευχόμαστε στὸν Ἀγαθὸ Κύριο, γιὰ νὰ ἀναπαυθεῖ σὲ μᾶς τὸ Πνεῦμα Του, τὸ Πνεῦμα τῆς ἐπιγνώσεως τῶν ὁδῶν τοῦ Σωτηρίου Του. Ἐνδυναμούμενοι ἀπὸ τὸ Πνεῦμα αὐτό, βλέπουμε ὅτι μὲ τὶς τραγικὲς δοκιμασίες ἐλευθερωνόμαστε ἀπὸ τὶς συνέπειες τῆς πτώσεως· ὅτι μὲ τὰ παθήματα πλατύνεται τὸ εἶναι μας καὶ ἀνοίγουμε τὸν ἑαυτό μας γιὰ ἄλλους, μεγάλους κόσμους. Ὑπερνικοῦμε τὴ φίλαυτη ἀπομόνωση τοῦ θηριώδους ἀτόμου: Ἐξερχόμαστε ἀπὸ τὴν ἡμι-κτηνώδη κατάσταση, ποὺ συνίσταται στὴν ἄγνοια τοῦ Δημιουργοῦ μας. Ὅταν συναισθανθῶ ὅτι εἶναι ἀπαραίτητο γιὰ μένα, ποὺ δημιουργήθηκα «ἐκ τοῦ μηδενός», νὰ περάσω ἀπὸ τὴ φωτιὰ τοῦ πόνου, γιὰ νὰ γνωρίσω βαθύτερα τὸν «ἐν πληγῇ ὄντα» Ἄνθρωπο (βλ. Ἡσ. νγ΄ 1-12), δέχομαι τὸν ἅγιο αὐτὸ πόνο μὲ εὐγνώμονη ἀγάπη. Ὁ πόνος αὐτὸς εἶναι γεμάτος νόημα. Μὲ μυσταγωγεῖ στὰ μυστήρια τοῦ Εἶναι, ὄχι μόνον τοῦ κτιστοῦ ἀλλὰ καὶ τοῦ Ἀκτίστου. Χάρη στὸν πόνο αὐτὸ γίνομαι εὔσπλαγχνος καὶ βλέπω ἐν πνεύματι ὅλους τοὺς ἄλλους ποὺ πάσχουν· κατέρχεται μέσα μου Θεία ἀγάπη, κατ’ ἀρχὴν ὡς εὐσπλαγχνία πρὸς ὅλη τὴν κτίση, στὸν δὲ μέλλοντα αἰώνα ὡς μακαριότητα στὴ θέα τῶν σεσωσμένων μέσα στὴν Ἄφθαρτη Δόξα.»
σσ. 388-389
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Α΄ Ἡ χάρη τῆς μνήμης τοῦ θανάτου
Β΄ Φόβος Θεοῦ
Γ΄ Μετάνοια
1. Θεμελιώδης ἀρχὴ
2. Μετάνοια καὶ πνευματικὸς ἀγώνας
Δ΄ Πνευματικὸ πένθος
Ε΄ Σαλευόμενοι στὴν ἀναζήτηση τοῦ ἀσαλεύτου
Ϛ΄ Τὸ προνόμιο τοῦ γνῶναι τὴν ὁδὸν
Ἡ χάρη τῆς διακρίσεως
Ζ΄ Συνοπτικὴ ἔκθεση τῆς ζωῆς τοῦ πνεύματός μας
Η΄ Πνευματικὴ ἐλευθερία
Θ΄ Θεία ἔμπνευση
Ι΄ Κένωση καὶ Θεοεγκατάλειψη
1. Ἀσκητικὲς ἐμπειρίες
2. Ἡ περίπτωση τοῦ ἁγίου Σιλουανοῦ
ΙΑ΄ Ἀγάπη μέχρι τὸ αὐτομίσος
ΙΒ΄ Τὸ ἄκτιστο Φῶς
1. Ἡ ὁδὸς πρὸς τὴ θεωρία
2. Ἡ φύση τοῦ Φωτὸς
3. Βιωθεῖσα πείρα
ΙΓ΄ Ἡ ὑποστατικὴ ἀρχὴ στὸ Θεῖο Εἶναι καὶ στὸ ἀνθρώπινο εἶναι
ΙΔ΄ Λειτουργικὴ προσευχὴ
ΙΕ΄ Λειτουργικὴ γλώσσα
ΙϚ΄ Ἡ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ στὴ Γεθσημανῆ
ΙΖ΄ Προσευχὴ στὴν ὁποία ἀποκαλύπτεται ὁ Θεὸς-Ἀλήθεια
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΩΡΙΩΝ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑΣ
