Ὁ κρυπτὸς τῆς καρδίας ἄνθρωπος

Ἡ κάθε ἀνθρώπινη καρδιὰ εἶναι πλασμένη «κατὰ μόνας»⁴Ψαλμ. 32,15. ἀπὸ τὸν Δημιουργό. Εἶναι ὁ ἀληθινὸς ναός, ὅπου ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ συναντήσει τὸν Θεὸ καὶ νὰ ἑνωθεῖ μαζί Του. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ καρδιὰ ἀπαιτεῖ «αἴσθησιν νοερὰν καὶ θείαν». Τώρα ὅμως ὁ ἄνθρωπος εἶναι πεπτωκώς, ὁ νοῦς του διάχυτος σὲ ὅλη τὴν κτίση, καὶ ἡ καρδιά του σὲ κατάσταση ληθαργική. Ἡ τραγωδία του ἔγκειται στὸ ὅτι ζεῖ, ὁμιλεῖ, σκέπτεται, ἀκόμη καὶ προσεύχεται ἐκτὸς τῆς καρδιᾶς του. Γιὰ νὰ θεραπευθεῖ, πρέπει ἡ καρδιὰ νὰ ἀφυπνισθεῖ, νὰ ἐπιστρέψει ὁ νοῦς στὸν τόπο της, νὰ ἑνωθεῖ μαζί της. Πρέπει νὰ γίνει ἡ καρδιὰ «σφικτὸς κόμβος», ποὺ νὰ περιέχει ὅλο τὸ εἶναι τοῦ ἀνθρώπου, ὥστε νὰ μπορεῖ ἐκεῖνος νὰ στραφεῖ ὡς μιὰ ὀντότητα πρὸς τὸν Θεὸ καὶ νὰ ἐκπληρώνει κατὰ τὸ δυνατὸν τὴν τελειότητα τῶν δύο μεγάλων ἐντολῶν τῆς ἀγάπης. Τότε εἶναι «πολυτελὴς» ἐνώπιόν Του⁵Α’ Πέτρ. 3,4. καὶ γίνεται θαυμαστὴ ἐξομοίωσή Του. Ἡ μνήμη τοῦ θανάτου, ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, ἡ αἰσχύνη τῆς ἐξομολογήσεως συνιστοῦν ἀσκήσεις ποὺ ἀφυπνίζουν τὴν καρδιά, ἐνῶ ἡ μετάνοια καὶ ἡ προσευχὴ τὴν καθαίρουν καὶ τὴν καλλιεργοῦν, γιὰ νὰ καρποφορήσουν στὴ γῆ της τὰ ἀγαθὰ δόματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, «ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πρᾳότης, ἐγκράτεια»⁶Γαλ. 5,22..